donderdag 30 maart 2023  excursie
Locatie: Zie de tekst

Etty Hillesum en Amsterdam - HERHALING, door: Gay Lee Oen
Op 8 maart 1941 begon Etty Hillesum (1914–1943), in een woonhuis in Amsterdam Zuid met het bijhouden van een dagboek. In 1943 werd zij gedeporteerd naar het concentratiekamp Auschwitz waar zij omkwam op 29 jarige leeftijd. Haar biografie “Het verhaal van haar leven” door Judith Koelemeijer werd onlangs gepubliceerd en is een goede voorbereiding op deze wandeling. Etty’s dagelijks leven speelde zich tussen 1932 en 1943 af in Amsterdam Zuid, deel van Plan Zuid van architect Berlage. In de chique appartementen en villa’s hadden zich o.a. meer welgestelde joden gevestigd. Gay Lee wandelt met u langs deze typerende gebouwen van de beroemde architecten van de Amsterdamse School. U leert dan over de belangrijke rol van Amsterdam Zuid in de geschiedenis van de joden, vóór en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Samenkomst om 13.30 uur: Café Wildschut, Roelof Hartplein 1-3. Einde na 2,5 uur bij de Beethovenstraat. Prijs inclusief audio apparatuur.

ACHV-leden € 9,00; swp-Leden € 12,50; Gasten € 15,00

dinsdag 11 april 2023  lezing
Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

De Zure stad, door: Paul van Ravestein en Monique Mulder
Ratelende wielen van karren op de kasseien, vletten vol zuurkoopwaar in de grachten: Amsterdam rond 1900, een levendige smeltkroes van geuren en culturen, van alle klassen en standen, rijk en arm, emigranten en immigranten. Zuur is wat de venters uit de Amsterdamse Jodenhoek met elkaar verbindt, dat culinaire mengsel van zout en/of azijn en kruiden waarin groenten worden ingelegd. Laag voor laag brengen Paul van Ravestein en Monique Mulder in De zure stad het verhaal van het Amsterdamse zuur in kaart; van inleggerijen, conservenfabrieken en -veilingen tot de venters. De zure stad laat met ruim vierhonderd sprekende beelden zien hoe het zuur bepalend is geweest voor de culturele identiteit van Amsterdam. De augurken, uitjes en haringen schilderen de geschiedenis en de ontwikkeling van de stad. Zaal open om 13.30 uur. Voor deze activiteit hoeft u niet te reserveren. U bent van harte welkom.

ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00

dinsdag 18 april 2023  excursie
Locatie: Zie de tekst

Amsterdam en oude zorginstellingen - HERHALING, door: Pieter Goedmakers
Een wandeling door het oude centrum van Amsterdam langs een aantal (voormalige) zorginstellingen vanaf eind Middeleeuwen. Over de panden, waar we langs lopen, wordt verteld aan wie welke zorg verleend werd in het betreffende pand of complex. Wat deze zorg inhield en wanneer je er voor in aanmerking kwam. We beginnen bij het voormalige Huiszittershuis tegenover het stadhuis. Gaan daarna naar de Oudemanhuispoort, het Dolhuis, het Spinhuis, het Rasphuis, het Burgerweeshuis en nog veel meer. We wandelen ook over een klein gedeelte van de grachtengordel vanuit de Raadhuisstraat. Tijdens de wandeling komen ook (persoonlijke) anekdotes aan bod. Duur: ca. 2,5 uur (met een tussenstop). Start: 13:30 Bij de ingang Passage stadhuis (bij de metro in- en uitgang) tegenover Waterlooplein 211. De prijs is inclusief audiosysteem.

ACHV-leden € 10,00; swp-Leden € 12,50; Gasten € 15,00

Nicolaas van der Waay, Amsterdam Museum

dinsdag 25 april 2023  lezing
Locatie: Oranjekerk, Tweede van der Helststraat naast 1a, 1073AE Amsterdam (hoek Van Ostadestraat), 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Moderne vs. traditionele stedenbouw, door: Sjoerd Soeters, architect en directeur PPHP
Door de industriële revolutie ontstond er een enorme trek naar de stedelijke gebieden waar werkgelegenheid in fabrieken was. Met de huisvesting in die steden was het vaak erbarmelijk slecht gesteld in de minder welgestelde stedelijke kwartieren. Net als Hausmann in Parijs waren ook in Amsterdam verlichte geesten in de politiek die op meer hygiënische omstandigheden aanstuurden, zoals de arts Sarphati. In het begin van de vorige eeuw kregen architecten een radicaler idee: er moest een heel nieuwe stedenbouw worden bedacht, gebaseerd op licht en ruimte: gebouwen los in het groen. Het AUP, het huidige west buiten de ring, maar ook de Bijlmer zijn daarvan uitvloeisels. Het uit elkaar trekken van de stad had wel een nadeel: het model was gebaseerd op de auto. In dit tijdsgewricht wordt er juist weer gestudeerd op stedelijke verdichting, kleinere stedelijke ruimtes die intiemer zijn en proberen we de auto uit die gebieden te weren. In de lezing wordt de traditionele stedenbouw vergeleken met de “moderne”. Gaat het over de betekenis en de beleving van de openbare ruimte en worden de projecten Java-eiland, Houthavens en het nieuwe centrum van Zaanstad, Inverdan, getoond. Zaal open om 13.30 uur. Voor deze activiteit hoeft u niet te reserveren. U bent van harte welkom.

ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00

Foto Scagliola Brakkee

vrijdag 28 april 2023  excursie
Locatie: Zie de tekst

Het mooiste sportpark van Amsterdam: Middenmeer, door: Peter Vergeer, beheerder
Sporten is natuurlijk het belangrijkste in een sportpark maar er zijn nog veel meer zaken die hoog in het vaandel staan van dit mooie complex. Zoals ontmoetingsplek, wandelpark, speelplek, landschapspark met mooie bloemen en bomen. Verder het hergebruik van b.v. het kunstgras en het zo optimaal mogelijk benutten van het gebruik van de velden, dat laatste soms zelfs gecontroleerd door de meest geavanceerde apparatuur. Peter legt het ons allemaal haarfijn uit en vertelt over zijn interessante werk op het sportpark dat sinds een klein jaar beschikt over een prachtig hoofdgebouw aan de Radioweg 76. Met daarin het Watergraafsmeermuseum. De wandeling begint om 13.30 uur en eindigt rond 15.30. Het verzamelpunt is bij het Watergraafsmeermuseum bij het hoofdgebouw van het sportparkbeheer Radioweg 76 (even voorbij de ingang van de Jaap Edenbaan). Dit museum kunt u aansluitend bezoeken. De prijs is inclusief audio apparatuur.

ACHV-leden € 10,00; swp-Leden € 12,50; Gasten € 15,00

Konstantin Lepikhov

vrijdag 5 mei 2023  cursus
Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Berlage en de Amsterdamse School, deel 1, door: Max Put, Kunst en architectuurhistoricus
Max vertelt wat u zoal kunt verwachten in deze cursus. Eerst belicht hij het leven van Berlage. Dan gaat Max in op het werk van de architect: In zijn vroege jaren de evolutie van traditionele bouwstijlen naar moderne, later van baksteen naar beton. We zien met Gerrit van Arkel de evolutie van Art Nouveau naar Berlage. We praten over Berlage’s belangrijkste leerling, Jan Frederik Staal en de ontwerper van sprookjespaleizen, Kromhout. En de ontwikkeling van De Bazel. Aanvang 10.30, zaal open om 10.00 uur. DUS NIET ZOALS DE LEZINGEN OM 14.00 UUR. Duur 2 uur, inclusief pauze.

ACHV-leden € 12,50; swp-Leden € 15,00; Gasten € 17,50

Beurs van Berlage

vrijdag 5 mei 2023 tot vrijdag 9 juni 2023  cursus
Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Berlage en de Amsterdamse School, volledige cursus, door: Max Put, kunst- en architectuurhistoricus
Eind negentiende eeuw ontstond de Art Nouveau, uit een zucht naar verandering. De stijl heette Modernismo in Barcelona, Art Nouveau in Brussel en Parijs en Jugendstil in München. En terwijl Den Haag zich oriënteerde op Frankrijk, ontstond in Amsterdam een typisch Nederlandse variant die ook wel ‘Nieuwe Kunst’ genoemd wordt. Kunsthistoricus Max Put vertelt u in deze reeks waarom Berlage zich tegen deze nieuwe stijl verzette én hij legt haarfijn uit waarom de architectuur van Berlage en van de Amsterdamse School tóch tot de art nouveau gerekend moeten worden. Uit al zijn ontwerpen spreekt een onmiskenbare nuchterheid en een afkeer van opsmuk. Dit geldt ook voor zijn bouwwerken, waarin baksteen de boventoon voerde en de enige versiering het decoratieve metselwerk was. Deze reeks maakt duidelijk hoe veelzijdig en invloedrijk Berlage is geweest voor vele architecten die na hem kwamen en de Amsterdamse School. U kunt hieronder boeken voor de hele reeks op 5 mei, 26 mei, 2 juni, 9 juni, steeds van 10.30 tot 12.30 uur, in Amsterdam-Noord, buurthuis Het Zwanenmeer. DUS NIET ZOALS DE LEZINGEN OM 14.00 UUR. U kunt ook op de individuelle data boeken als u niet de 4 ochtenden kunt/wilt.

ACHV-leden € 40,00; swp-Leden € 50,00; Gasten € 55,00

Dr. H.P. Berlage. Bouwmeester

dinsdag 9 mei 2023  lezing
Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

De grootste rum importeur ter wereld, door: Koen Kleijn, hoofdredacteur van Ons Amsterdam
De broers Evert en Anthonie Scheer begonnen in de jaren ’60 van de 18de eeuw een in- en exportbedrijf voor wijn en sterke drank en alles wat er verder zoal handel opleverde, koffie, suiker, slaven, textiel, enzovoort. De Scheers waren immigranten uit Duitsland en kwamen in Amsterdam terecht in een kring van streekgenoten, die ook in de handel actief waren. Het bedrijf legde zich in de 19de eeuw toe op rum en de import van ‘arrack’ uit Batavia. Het bestaat nog steeds, en is zelfs een van de grootste rum importeurs van de wereld. Koen Kleijn schreef in 2022 een artikel over de gebroeders, hun firma en hun ‘kleurrijke’ verleden. Daar bleek nog veel meer over te vertellen zijn... Dat doet hij tijdens deze lezing. Zaal open om 13.30 uur. Voor deze activiteit hoeft u niet te reserveren. U bent van harte welkom. Zie ook https://www.amsterdamhv.nl/wiki/herengracht316.html

ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00

lab Scheer monsters Herengracht 316

donderdag 11 mei 2023  excursie
Locatie: Zie de tekst

Rondleiding Olympisch Stadion, door: Gids
Sinds 1928 is het Olympisch Stadion het icoon van de Nederlandse sport. Ruim 90 jaar aan sporthistorie, onvergetelijke hoogtepunten en anekdotes passeren de revue tijdens deze rondleiding. De rondleider neemt je mee door de roemruchte geschiedenis en laten je de mooiste plekken van het Olympisch Stadion zien. Natuurlijk is er ook volop gelegenheid om vragen te stellen en je eigen herinneringen en verhalen met ons te delen. Samenkomst om 13.15 bij de ingang van het Olympisch Stadion. De rondleiding begint om 13.30 uur duurt een uur.

ACHV-leden € 15,00; swp-Leden € 17,50; Gasten € 20,00

vrijdag 19 mei 2023  excursie
Locatie: Zie de tekst

Verrast door Noord, door: Aaldrik Zaaiman
Deze wandeling voert ons door de nieuwe uitbreidingen van Noord. We gaan de Buiksloterham verkennen. Dit voormalige industriegebied is in de laatste decennia totaal veranderd. Voorheen was er het grote terrein van Shell, de vuilverbranding, centrale Noord van het GEB en nog wat andere grote bedrijven. Ze zijn hier nagenoeg allemaal verdwenen. In deze wandeling zien we wat er eventueel nog resteert en welke gebouwen hier nu een opvallende rol spelen. We beginnen aan de Buiksloterweg 5 bij de pont en eindigen op het NDSM-terrein bij de pont. Start om 13.30 uur, duur ca 3 uur met pauze halverwege. We maken gebruik van de audio apparatuur.

ACHV-leden € 10,00; swp-Leden € 12,50; Gasten € 15,00

foto 'nieuwwonenamsterdam'

dinsdag 23 mei 2023  lezing
Locatie: Oranjekerk, Tweede van der Helststraat naast 1a, 1073AE Amsterdam (hoek Van Ostadestraat), 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Geld, geloof en goede vrienden: Piet van Eeghen, door: Laura van Hasselt, docent en onderzoeker
De betekenis van Piet van Eeghen als zakelijke weldoener voor de Nederlandse modernisering in de 19e eeuw is nauwelijks te overschatten. Hij legde het Vondelpark aan. Hij nam het initiatief tot sociale woningbouw, in een tijd waarin de meeste stadsbewoners nog in krotten leefden. Laura van Hasselt schetst een indrukwekkend portret van een opmerkelijke Amsterdammer. Hij bouwde het destijds hypermoderne Prinsengrachtziekenhuis en maakte zich sterk voor de opvang van prostituees en ‘verwilderde’ jongeren. Als energieke kunstverzamelaar speelde hij ook een belangrijke rol bij de totstandkoming van het Rijksmuseum en het Stedelijk Museum. De doopsgezinde Amsterdamse zakenman Piet van Eeghen wilde de wereld verbeteren. En dankzij zijn vermogen, een diepgeworteld geloof en veel invloedrijke vrienden kwam hij een heel eind. Aanvang: 14.00 uur, zaal open om 13.30 uur. Voor deze activiteit hoeft u niet te reserveren. U bent van harte welkom.

ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00

vrijdag 26 mei 2023  cursus
Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Berlage en de Amsterdamse School, deel 2, door: Max Put, architectuur- en kunsthistoricus
Nu gaan we over naar de Amsterdamse School. Hoe in tijdschriften ideeën doorgegeven werden. Het bureau van Eduard Cuypers, dat de broedplaats werd van de Amsterdamse School. Het ontwerp en de bouw van het Scheepvaarthuis, het eerste belangrijke gebouw van de Amsterdamse School. Park Meerwijk, het platteland als inspiratiebron. Andere architecten worden belicht: Van der Mey, de eerste architect van de Amsterdamse School; Kramer, de productiefste, het genie De Klerk en een aantal andere talenten als Dudok, Eibink en Snellebrand. Aanvang 10.30, zaal open om 10.00 uur. DUS NIET ZOALS DE LEZINGEN OM 14.00 UUR. Duur 2 uur, inclusief pauze.

ACHV-leden € 12,50; swp-Leden € 15,00; Gasten € 17,50

Scheepvaarthuis

vrijdag 2 juni 2023  cursus
Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Berlage en de Amsterdamse School, deel 3, door: Max Put, Kunst en architectuurhistoricus
Deze lezing belicht Max de Sociale woningbouw, met de Spaarndammerbuurt als De Klerk’s beroemdste project. In Plan Zuid is Berlage aan het werk als stedenbouwkundige. Op het Mercatorplein wordt Berlage beïnvloedt door de Amsterdamse School. Dan bespreekt Max een aantal andere architecten: Margaret Staal-Kropholler, de eerste vrouwelijke architect van Nederland; Hendrik Wijdeveld, de visionair van de Amsterdam School; Harry Elte, de bouwer van synagogen en een aantal andere architecten. Aanvang 10.30, zaal open om 10.00 uur. DUS NIET ZOALS DE LEZINGEN OM 14.00 UUR. Duur 2 uur, inclusief pauze.

ACHV-leden € 12,50; swp-Leden € 15,00; Gasten € 17,50

Spaarndammerplantsoen - Foto A.J. van der Wal

vrijdag 9 juni 2023  cursus
Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Berlage en de Amsterdamse School, deel 4, door: Max Put, Kunst en architectuurhistoricus
In deze laatste les gaat Max in op de beeldhouwkunst en toegepaste kunst. Zoals Mendes da Costa, met z’n uilen, apen, mensen; Krop, van banketbakker tot beeldhouder van de Amsterdamse School; Van den Eijnde, de beeldhouwer van het Scheepvaarthuis. Naast de bloei van de beeldhouwkunst waren er ook meubels, ontwerpen voor het totale interieur, grafiek, textiel, straatmeubilair, waardoor de Amsterdamse school doordringt tot de massa en de publieke ruimte verbeterd wordt. Max eindigt deze reeks met het dilemma tussen traditie en vernieuwing en de doorbraak van het modernisme. Aanvang 10.30, zaal open om 10.00 uur. DUS NIET ZOALS DE LEZINGEN OM 14.00 UUR. Duur 2 uur, inclusief pauze.

ACHV-leden € 12,50; swp-Leden € 15,00; Gasten € 17,50

Hildo Krop

dinsdag 13 juni 2023  lezing
Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Verkleedpartij voor de vrouwenzaak, door: Susanne Neugebauer en Tessel Dekker
Het was the talk of the town: de revue van historische vrouwen die in het Stedelijk Museum werd georganiseerd in 1931. Verkleed als onder meer Jeanne d’Arc, Kenau en Sarah Bernhardt betraden Amsterdamse vrouwen één voor één het podium. De wervelende avond bracht niet alleen geld in het laadje van de Wereldbond voor Vrouwenbelangen en Gelijk Staatsburgerschap. De organisatie liet ook zien dat vrouwen een plek in de geschiedenis verdienen. Susanne Neugebauer en Tessel Dekker (beiden waren werkzaam bij Atria) doken de archieven in van Rosa Manus en raadpleegden ook historische kranten, waarin het evenement uitvoerig werd besproken. Ook zijn er nog veel foto's en ander beeldmateriaal van overgeleverd. Op basis van dat bronmateriaal konden zij deze bijzondere avond gedetailleerd reconstrueren. Aanvang: 14.00 uur, zaal open om 13.30 uur. Voor deze activiteit hoeft u niet te reserveren. U bent van harte welkom.

ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00

zondag 25 juni 2023  excursie
Locatie: Zie de tekst

Duo Dag Pampus en Muiderslot, door: Gidsen
Pampus is hét eiland van Amsterdam, waar geschiedenis en toekomst samenkomen. Ontdek 400 jaar verhalen en beleef het ultieme eilandgevoel. Vanuit Muiden varen we om 10.30 uur met het Pampusveer naar het forteiland (20 minuten). Op het eiland laten we ons meevoeren door een gids (1 uur) voor meer verdiepende verhalen. De rest van de tijd dwaal je over het eiland met de mooiste uitzichten evt met een gratis audiotour. Tussendoor genieten we van een lunch (drank niet inbegrepen) in het Paviljoen met terras. Om 14.00 uur varen we terug naar Muiden en bezoeken we het Muiderslot. Met een gids ontdekken we de verborgen plekjes van het kasteel tijdens een themarondleiding. De rest van de tijd kan je genieten van de kasteeltuinen en het Waterschild of uitrusten in het museumcafé. Rond 17.00 uur is het programma afgelopen, maar natuurlijk kunt u zelf het historische centrum van Muiden nog bezoeken! Zowel voor het Fort op Pampus als het Muiderslot zelf is goed ter been zijn gewenst. Toegang gratis met Museumkaart of Vriendenloterijkaart e.d., anders moet ter plaatse in Pampus 10,00 en in het Muiderslot 17,50 afgerekend worden.

ACHV-leden € 22,00; swp-Leden € 27,00; Gasten € 32,00