donderdag 25 april 2024  excursie
Locatie: Zie de tekst

Wandeling Oostenburgeiland - herhaling, door: Wendeline Dijkman, de Gebouwengids
We ontdekken Oostenburg waar in de 17e eeuw scheepswerven en pakhuizen vol specerijen te vinden waren. Een paar eeuwen later, in de 19e eeuw, werden deze vervangen door immense machinefabrieken zoals de Werkspoorhal. In de 21ste eeuw verrijst op deze historische plek een woon/werkwijk, met circa 1.800 woningen, horeca, een hotel en andere bedrijvigheid. De monumentale Werkspoorhal en de Van Gendthallen blijven bewaard. In de Van Gendthallen komt in 2025 het Drift museum. We lopen via een stukje oud Oostenburg naar alle nieuwe ontwikkelingen. Samenkomst om 13.15 uur, bij Anne&Max, Oostenburgervoorstraat 1. Prijs inclusief audioapparatuur.

ACHV-leden € 10,00; swp-Leden € 12,50; Gasten € 15,00

woensdag 1 mei 2024  excursie
Locatie: Zie de tekst

Baksteenexpressie in De Dageraad, door: Esther, van museum De Dageraad
De architecten van de Amsterdamse School, zoals Michel de Klerk en Piet Kramer, waren gefascineerd door de ongekende mogelijkheden om met baksteen fantasierijke gebouwen te ontwerpen. Zij vonden een geheel eigen manier om de uitdrukkingskracht van baksteen te laten zien. Het woningbouwcomplex De Dageraad waar het museum in gevestigd is, is daar een prachtig voorbeeld van. Deze kleine tentoonstelling vertelt het verhaal van de baksteen: van klei tot kunstwerk. Architecten Michel de Klerk en Piet Kramer kregen de opdracht om alle facetten van het straatbeeld te ontwerpen. Behalve de straatgevels ontwierpen zij ook de achtergevels en woningplattegronden. Dit leidde tot een vorm van totaalkunst waarin schoonheid centraal stond. Na de inloop met koffie en thee geeft Esther ons een introductie op de baksteen tentoonstelling (30 minuten). Na een korte pauze bekijken we de tentoonstelling. Daarna krijgen we een rondleiding om het gebouw de Dageraad. Samenkomst om 13.30 uur, Burgemeester Tellegenstraat 128. Entree (16,00) niet inbegrepen, gratis met o.a. Museumkaart. Einde rond 15.45 uur.

ACHV-leden € 7,00; swp-Leden € 10,00; Gasten € 12,50

zondag 12 mei 2024  excursie
Locatie: Zie de tekst

Grachtenwandeling, door: Aaldrik Zaaiman
In deze wandeling neem ik u mee langs Singel, Herengracht, Keizersgracht en Prinsengracht. We zullen opvallende panden maar nog meer de onopvallende details bekijken. Er komen anekdotes en legendes ter sprake en vreemd gebouwde huizen. Afgezien van een verhaal over een enkele bewoner zullen we ons niet bezighouden met de vele burgemeesters die langs de grachten woonden. Start om 10.30 uur vanaf café Hoppe aan het Spui. Gepland einde van de wandeling is ca. 13.30 uur bij Het Grachtenhuis. Heeft u een Museumkaart of equivalent neemt u deze dan mee. Prijs inclusief audiosysteem.

ACHV-leden € 10,00; swp-Leden € 12,50; Gasten € 15,00

Huis met de neuzen

dinsdag 14 mei 2024  lezing
Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Jacob van Lennep, een bezielde schavuit, door: Marita Mathijsen, em hoogleraar Nederlandse letter
Marita Mathijsen schreef met Een bezielde schavuit een fascinerend levensverhaal, dat tegelijk een biografie is van een tijdperk. Ze doorzocht duizenden brieven en documenten en sprak met vele afstammelingen, waar ze oude familieverhalen achterhaalde en tal van onbekende foto's en tekeningen. Jacob van Lennep was een gangmaker en spotter, vrouwenliefhebber en hulpvaardig vriend. Hij leidde een fascinerend leven, gespleten tussen de bedrukkende moraal en de turbulente moderniseringen van zijn tijd. Zijn daadkracht was enorm: Amsterdam dankt zijn waterleiding aan hem en Den Haag het behoud van de Ridderzaal. Hij was betrokken bij de plannen voor het Amstel Hotel, het Noordzeekanaal en het Rijksmuseum. Maar Jacob van Lennep was bovenal een getalenteerde, enorm productieve schrijver die de moed had zijn eigen weg te volgen in een door conventies bepaalde tijd. Zaal open om 13.30. U hoeft zich niet aan te melden.

ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00

woensdag 22 mei 2024  excursie
Locatie: Zie de tekst

Grachtenwandeling - herhaling, door: Aaldrik Zaaiman
In deze wandeling neem ik u mee langs Singel, Herengracht, Keizersgracht en Prinsengracht. We zullen opvallende panden maar nog meer de onopvallende details bekijken. Er komen anekdotes en legendes ter sprake en vreemd gebouwde huizen. Afgezien van een verhaal over een enkele bewoner zullen we ons niet bezighouden met de vele burgemeesters die langs de grachten woonden. Start om 10.30 uur vanaf café Hoppe aan het Spui. Gepland einde van de wandeling is ca. 13.30 uur bij Het Grachtenhuis. Heeft u een Museumkaart of equivalent neemt u deze dan mee. Prijs inclusief audiosysteem.

ACHV-leden € 10,00; swp-Leden € 12,50; Gasten € 15,00

Oude huisnummering

zaterdag 25 mei 2024  excursie
Locatie: Zie de tekst

Grachtenwandeling herhaling, door: Aaldrik Zaaiman
In deze wandeling neem ik u mee langs Singel, Herengracht, Keizersgracht en Prinsengracht. We zullen opvallende panden maar nog meer de onopvallende details bekijken. Er komen anekdotes en legendes ter sprake en vreemd gebouwde huizen. Afgezien van een verhaal over een enkele bewoner zullen we ons niet bezighouden met de vele burgemeesters die langs de grachten woonden. Start om 10.30 uur vanaf café Hoppe aan het Spui. Gepland einde van de wandeling is ca. 13.30 uur bij Het Grachtenhuis. Heeft u een Museumkaart of equivalent neemt u deze dan mee. Prijs inclusief audiosysteem.

ACHV-leden € 10,00; swp-Leden € 12,50; Gasten € 15,00

dinsdag 28 mei 2024  lezing
Locatie: Oranjekerk, Tweede van der Helststraat naast 1a, 1073AE Amsterdam (hoek Van Ostadestraat), 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Werkkampen in Amsterdam, door: Lion Tokkie, geassocieerd onderzoeker bij het NIOD
Lion Tokkie is een bevlogen holocaust onderzoeker en kenner van de Joodse werkkampen in Nederland. In en rond Amsterdam waren tijdens de Tweede Wereldoorlog maar liefst 13 werkkampen speciaal voor joodse mannen, die daar verplicht tewerkgesteld werden. Daarvan lagen er 4 in het Amsterdamse Bos en 1 op Schiphol-Oost. Ze vormden een schakel in de Jodenvervolging van de Duitse bezetter, waarin ook Nederlandse instanties een rol speelden. Voor velen bleken de werkkampen een voorportaal voor deportatie naar Auschwitz en Sobibor. Zaal open om 13.30 uur, u hoeft zich niet aan te melden.

ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00

Collectie Joods Historisch Museum

woensdag 5 juni 2024  excursie
Locatie: Zie de tekst

NDSM werf: lezing en wandeling, door: Stichting NDSM Herleeft
De Nederlandsche Dok en Scheepsbouw Maatschappij (NDSM) was vroeger een bruisende scheepswerf waar schepen werden gerepareerd en gebouwd. De werf lag aan de overkant van het IJ zoals Amsterdammers dit noemden en was een belangrijke schakel in het Amsterdamse Havengebied, met vele toeleveranciers ter plaatse. Uiteindelijk bleef de werf achter als een desolaat gebied, kaal en gestript, een vrijstaat, een paradijs voor krakers en alternatieve gebruikers. Sindsdien is er een gebruikerspopulatie ontstaan van zzp’ers, kunstenaars en andere kleine ondernemers naast grote gebruikers met (inter)nationale allure. Stichting NDSM-Herleeft heeft o.m. als doel de geschiedenis van de NDSM levend te houden en voor het publiek zichtbaar te maken. In het kleine NDSM museum brengt Ruud van der Sluis u via een fotopresentatie van 1,5 uur op de hoogte van de roemrijke geschiedenis van de NDSM. Aansluitend neemt Ans Barning u mee voor een wandeling van ca. 45 minuten langs gebouwen, hellingen, kraan 13 en de scheepsbouwloods op het oostelijk deel van het werfterrein, dat inmiddels een Rijksmonumentenstatus heeft. Samenkomst om 13.30 bij de Blauwdruk, Neveritaweg 61a (5 minuten lopen van de NDSM pont). Prijs inclusief audiosysteem.

ACHV-leden € 10,00; swp-Leden € 12,50; Gasten € 15,00

Zicht op de hellingen 1, 2 en 3

dinsdag 11 juni 2024  lezing
Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Koude Oorlog-schuilplaatsen en bunkers in Amsterdam, door: Rutger Noorlander, erfgoedonderzoeker
Amsterdam telt meer dan 70 schuilplaatsen en bunkers uit de Koude Oorlog (van 1948 tot 1991). Ze waren bedoeld om burgers te beschermen tegen een bombardement van de Sovjet-Unie, waarbij mogelijk vernietigende atoomwapens zouden kunnen worden gebruikt. Wat is er nog zichtbaar van deze bijzondere overblijfselen? In deze presentatie geeft Rutger een inkijkje in deze onbekende, ondergrondse, parallelle wereld die tijdens de Koude Oorlog is gebouwd in onze hoofdstad, met lekker veel foto’s zodat u een goed beeld krijgt van de diversiteit aan schuilplaatsen en bunkers. Rutger Noorlander is zelfstandig onderzoek, adviseur en schrijver in de erfgoedsector en gespecialiseerd in militair erfgoed, waaronder Koude Oorlog-erfgoed. In 2024 heeft Rutger een onderzoek uitgevoerd naar het Koude Oorlog-erfgoed in Amsterdam, samen met Kees van Leeuwen. Hierdoor is er eindelijk een goed, volledig beeld van de Koude Oorlog-schuilplaatsen, -bunkers en andere Koude Oorlog-bouwwerken in de stad. Zaal open om 13.30 uur. U hoeft zich niet aan te melden.

ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00

donderdag 13 juni 2024  excursie
Locatie: Zie de tekst

NDSM werf: lezing en wandeling - herhaling, door: Stichting NDSM Herleeft
De Nederlandsche Dok en Scheepsbouw Maatschappij (NDSM) was vroeger een bruisende scheepswerf waar schepen werden gerepareerd en gebouwd. De werf lag aan de overkant van het IJ zoals Amsterdammers dit noemden en was een belangrijke schakel in het Amsterdamse Havengebied, met vele toeleveranciers ter plaatse. Uiteindelijk bleef de werf achter als een desolaat gebied, kaal en gestript, een vrijstaat, een paradijs voor krakers en alternatieve gebruikers. Sindsdien is er een gebruikerspopulatie ontstaan van zzp’ers, kunstenaars en andere kleine ondernemers naast grote gebruikers met (inter)nationale allure. Stichting NDSM-Herleeft heeft o.m. als doel de geschiedenis van de NDSM levend te houden en voor het publiek zichtbaar te maken. In het kleine NDSM museum brengt Ruud van der Sluis u via een fotopresentatie van 1,5 uur op de hoogte van de roemrijke geschiedenis van de NDSM. Aansluitend neemt Ans Barning u mee voor een wandeling van ca. 45 minuten langs gebouwen, hellingen, kraan 13 en de scheepsbouwloods op het oostelijk deel van het werfterrein, dat inmiddels een Rijksmonumentenstatus heeft. Samenkomst om 13.30 bij de Blauwdruk, Neveritaweg 61a (5 minuten lopen van de NDSM pont). Prijs inclusief audiosysteem.

ACHV-leden € 10,00; swp-Leden € 12,50; Gasten € 15,00

wegrammen onderstoppingen voor tewaterlating Rein

dinsdag 25 juni 2024  lezing
Locatie: Oranjekerk, Tweede van der Helststraat naast 1a, 1073AE Amsterdam (hoek Van Ostadestraat), 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Sloterdijk Stationskwartier, door: Wendeline Dijkman, de Gebouwengids
Wendeline vertelt over weer een gebiedsontwikkeling, dit maal wordt de aandacht op Sloterdijk, met name het Stationskwartier, gericht. In de toekomst maakt Sloterdijk deel uit van Haven-Stad, een nieuwe stad binnen Amsterdam bestaande uit 12 deelgebieden waar 70.00 woningen, scholen, winkels, zorg en groen worden gerealiseerd. De eerste ontwikkelingen vinden inmiddels plaats. Het gebied rondom station Sloterdijk verandert in hoog tempo van een desolaat kantorenpark naar een mix van wonen en werken. De Tuinen van Bret zijn al heel vroeg in het gebied neergestreken, met onder andere de eerste stadswijngaard van Amsterdam. In het gebied zijn en worden nieuwe woongebouwen van verschillende hoogtes neergezet, tot een maximum van 150 meter. Het 50-meter hoge Lycka is hiervan een prachtig voorbeeld. . Zaal open om 13.30 uur. U hoeft zich niet aan te melden.

ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00

Oostenburgeiland, de Gebouwengids

woensdag 26 juni 2024  excursie
Locatie: Zie de tekst

Sloterdijk Stationskwartier wandeling, door: Wendeline Dijkman, de Gebouwengids
Sloterdijk Stationskwartier, onderdeel van Haven-Stad, transformeert tot woon/werkgebied met circa 7.500 woningen. Kantoren zijn inmiddels in gebruik als hotels en sinds 2017 zijn de eerste bewoners hier gevestigd: studenten, statushouders en starters in 358 tijdelijke woningen. In de Tuin van Bret, bestaande uit gebruikte zeecontainers, zijn circulaire en innovatieve bedrijfjes gevestigd. De eerste nieuwe woongebouwen zijn de afgelopen jaren opgeleverd waarbij groen en duurzaamheid centraal staat. Verzamelen om 13.15 uur Orlyplein, naast Restaurant Bret bij het hartvormige beeld.

ACHV-leden € 10,00; swp-Leden € 12,50; Gasten € 15,00

Foto De Beeldenfabriek

donderdag 27 juni 2024  excursie
Locatie: Zie de tekst

Sloterdijk Stationskwartier wandeling - herhaling, door: Wendeline Dijkman, de Gebouwengids
Sloterdijk Stationskwartier, onderdeel van Haven-Stad, transformeert tot woon/werkgebied met circa 7.500 woningen. Kantoren zijn inmiddels in gebruik als hotels en sinds 2017 zijn de eerste bewoners hier gevestigd: studenten, statushouders en starters in 358 tijdelijke woningen. In de Tuin van Bret, bestaande uit gebruikte zeecontainers, zijn circulaire en innovatieve bedrijfjes gevestigd. De eerste nieuwe woongebouwen zijn de afgelopen jaren opgeleverd waarbij groen en duurzaamheid centraal staat. Verzamelen om 13.15 uur Orlyplein, naast Restaurant Bret bij het hartvormige beeld. Prijs inclusief audiosysteem.

ACHV-leden € 10,00; swp-Leden € 12,50; Gasten € 15,00

Oostenburg - beeld Eva Plevier

zondag 7 juli 2024  excursie
Locatie: Zie de tekst

Dagtrip: zwerftocht over IJburg, door: Aaldrik Zaaiman
De eerste ideeën voor IJburg dateren al van 1965, maar voor er voortgang in komt is het 1997. Kenmerkend aan de wijk is dat ze op een archipel van kunstmatige eilanden in het IJmeer is gelegen, aan de oostkant van Amsterdam en bestaat uit 6 eilanden waarop ongeveer 20.000 woningen voor 50.000 bewoners worden gebouwd. De eerste fase met Steigereiland, Rieteilanden en Haveneiland is bijna klaar. Deze eilanden zijn nagenoeg volgebouwd. De tweede fase is nu in ontwikkeling en bestaat uit Centrumeiland, Strandeiland en Buiteneiland. We beginnen met koffie/thee en een introductie tot IJburg. Voor de middag bekijken we het Steigereiland. Na de lunch gaan we naar het Haveneiland en de Rieteilanden. Verzamelpunt om 11.00 uur, dicht bij de tramhalte (volgt later). De verwachte eindtijd is ca. 16.00 uur, ook weer bij een tramhalte. Inbegrepen is koffie/thee, lunch en audioapparatuur.

ACHV-leden € 25,00; swp-Leden € 28,00; Gasten € 30,00

Bert Haanstrakade

dinsdag 10 september 2024  lezing
Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Eendenkooien in de omgeving van Amsterdam, door: Sander Wassing, historicus
Vroeger waren er geen grote veestapels die grote aantallen mensenmonden konden vullen. Voor een stukje vlees op het bord waren onze voorouders aangewezen op eendenbout. Dit werd gevangen in eendenkooien. Het was een vijver of een rechthoekige plas met vaak meerdere zijsloten (vangpijpen) die in een bocht steeds smaller het land inliepen en uitmonden in een vanghokje. Eromheen stond een bos: dat gaf de eenden een bedrieglijk gevoel van rust en veiligheid. Amsterdamse notabelen kochten stukken land met een eendenkooi en huurden een kooiker om de eenden te vangen en de kooi te onderhouden. Amsterdamse kooplui kochten (delen van) eendenkooien op of financierden de aanleg ervan. In de omgeving van de stad waren eendenkooien te vinden. De eendenkooien die nog bestaan zijn een onderdeel van ons nationale erfgoed. Wat weten we van de regionale eendenkooien en/of kooikers? Waar in de omgeving van Amsterdam waren eendenkooien te vinden? Hoe werkte een eendenkooi? Deze vragen lopen als een rode draad door de lezing. Zaal open om 13.30 uur. Aanmelden niet nodig.

ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00

Sir Ralph Payne-Gallwey, The book of duck decoys (1886)

dinsdag 8 oktober 2024  lezing
Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Het geheim van de Peperstraten, door: Marga van Trier, onderzoeker en schrijver
Meer dan 100 historische Pepernamen vond en bezocht Marja van Trier in Nederland. Zij onderzocht het ontstaan van die benamingen en dat bevestigde haar uitgangspunten. Een logische verklaring lijkt de invoer van peper, een specerij die we veelvuldig gebruiken in allerhande bereidingen. Dat is in Amsterdam zeker zo, maar dat is niet altijd waar. Zelfs in Amsterdam bestond een oudere straat die Peperstraat heette. De meeste van die oude straatnamen bestonden al voor de tijd dat peper ingevoerd werd in onze contreien. In Vlaanderen waren zelfs al Peperstraten in de 12de eeuw; lang voor deze specerij algemeen bekend werd tot in de verste uithoeken van de Lage Landen. Door elke pepernaam, te controleren op raakvlakken en overeenkomsten kwam een nieuwe theorie aan het licht. Waterwegen in steden en dorpen en stadsuitbreiding in de Middeleeuwen bleken bij die historische Pepernamen te horen. Marja van Trier toont in haar lezing de weg die is bewandeld om tot een heel nieuwe interpretatie van de oude namen te komen. Goed uit je ogen kijken, grondig opzoekwerk, samenwerking en logisch nadenken kan tot een bijzonder resultaat leiden. Dit verhaal zal een aanmoediging zijn voor iedereen die met een vragende blik rondwandelt. Zaal open om 13.30 uur, aanmelden niet nodig.

ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00

dinsdag 12 november 2024  lezing
Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV)

Opgravingen in Amsterdam, door: Peter Kranendonk, archeoloog bij Bureau Monumenten
Peter Kranendonk was als archeoloog werkzaam bij de aanleg van de Noord/Zuidlijn. Maar ook is hij actief bij andere opgravingen in de stad, zoals die op de grens van Uitdam, waar de restanten zijn gevonden van een eeuwenoude nederzetting. De opgravingen in de Amstel produceerden een waterval aan vondsten, circa 700.000: kapot, heel, de meest uiteenlopende voorwerpen, alles door elkaar. De rijkgeschakeerde collectie bestrijkt een lange tijdspanne van ver voor het ontstaan van de stad tot de dag van gisteren. De objecten geven een veelzijdig beeld van het leven van alledag in de stad Amsterdam. Elke vondst is een momentopname die verleden en heden met elkaar verbindt. Dat tijdsbeeld is uiterst gedetailleerd maar heeft tegelijkertijd iets willekeurigs, vanwege het toeval waarmee de voorwerpen of restanten in de rivier wegzonken en daar zijn teruggevonden. Dat maakt deze archeologische collectie fascinerend: poëtisch indringend en abstract tegelijk. Zie ook: de site belowthesurface.amsterdam. Zaal open om 13.30 uur, aanmelden is niet nodig.

ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00

Zeven van vondsten