Herengracht 479
Klik op een foto voor een grote afbeelding en meer info.

Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479

Naam: Nicolaas Witsenhuis (1966)
Architect : -; -; -; -; Bodon, A.
Bouwjaar: 1665; 1722; 1867; 1920; 1956
Opdracht: Joan Corver; Pieter Pels; J.van Eick; M.P.Voûte; Mirandolle Voûte & Co

Onder een rechte kroonlijst in Lodewijk XIV-stijl is dit dubbelhuis van 14,85 meter breed opgetrokken. Omstreeks 1750 wordt de stoep met onderingang vernieuwd waarbij de oorspronkelijke zogenaamde harpstukken verloren gaan. Ook de attiek bestaande uit een balustrade met siervazen en een versierd middenstuk met wapenschild is verdwenen. De entree en het middenvenster zijn in de omlijsting opgenomen.
Herengracht 479 is in 1668 gebouwd voor rekening van mr.Joan Corver (1628-1716). In 1671 verhuist hij naar Herengracht 456 dat ook door hem is gebouwd. Nadien is het pand meerdere malen verbouwd. De belangrijkste verbouwing had plaats in 1722.
Opvallend is de gang, met ruim 3 meter breed, wellicht de breedste in een Amsterdams grachtenhuis en zoals gebruikelijk doorlopend tot de achtergevel. Ter weerszijden zijn twee kamers. Het trappenhuis is aan het eind in een traptoren ondergebracht.

Herengracht 475-481 Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479

De stucversieringen in gang en trappenhuis dateren van 1722 en zijn uitgevoerd in Lodewijk XIV-stijl. In de ronde hoeken van het trappenhuis zijn beelden op sokkels geplaatst die de vier seizoenen uitbeelden. Het beeld herfst, verbeeld door Bacchus, is van hout en aangebracht op een deur.

Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479

In de rijk gedecoreerde koepel zijn de vier elementen uitgebeeld in de vorm van een leeuw (aarde), een adelaar (lucht), een vis (water) en een hagedis (vuur).

Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479

In de kamers op de bel-etage bevinden zich plafondstukken. In de linker-voorkamer is dat een plafondstuk van Jacob de Wit uit 1731, voorstellende de ten hemel opneming van Callisto. Callisto is een door Zeus verleide bosnimf. In de hoeken zijn grisailles aangebracht.

Herengracht 479 Herengracht 479

De linker-achterkamer heeft zeldzame laat–17de-eeuwse beschilderingen met vogels op balken en planken, uit de vroegste periode van het huis, aangebracht in of vlak na 1668. De linker-voor- en achterkamer hebben een interieur uit een latere verbouwing in Lodewijk XV-stijl uit 1761, met marmeren schouwen en stucplafonds.

Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479

In de rechter-achterkamer bevindt zich een plafondbeschildering van Gerard van der Mijn uit 1761. Het laat naast een aantal putti de zonnegod Apollo zien, achter de teugels van een span met vier paarden. Boven dit 18de-eeuwse plafond bevindt zich, uit het zicht, nog de 17de-eeuwse beschildering op balken en planken. In de zes vakken tussen de balken zijn tegen de houten vloerdelen beschilderingen van de lucht aangebracht. Tussen de geschilderde boomtoppen vliegen vogels uit alle windstreken in allerlei soorten en maten. Deze beschilderingen zijn in 1976 achter het negentiende-eeuwse stucwerk gevonden.

Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479

De zeventiende-eeuwse beschilderingen van Herengracht 479 lijken veel op die van Keizersgracht 409 uit 1671, bij benadering dezelfde tijd en er zijn min of meer dezelfde vogels aangebracht.
De beschilderingen waren even te zien toen het plafondstuk tijdelijk was verwijderd. Ze dateren uit het laatste kwart van de 17de eeuw en vormden een ideale omgeving voor het kunst- en rariteitenkabinet van Nicolaes Witsen (1641–1717) die hier zijn indrukwekkende verzameling had ondergebracht.

Reguliersdwarsstraat 32-34

Achter in de tuin staat het koetshuis aan de Reguliersdwarsstraat verscholen achter een schijnfaçade in Lodewijk XV-stijl uit 1761. De decorgevel heeft een kroonlijst met een open balustrade en middenverhoging daarop met een zonnewijzer.
In 1867 vindt een beperkte verbouwing plaats. Boven de deuren in de gang zijn reliëfs met vazen en het plafond is overvloedig geornamenteerd.
In 1920 wordt het pand door Marie Paul Voûte ingericht tot woonhuis en kantoor.

Joan Corver Agatha Munter

Bewoners en/of eigenaren:
1665 Joan Corver (1628-1716) was de zoon van Dirck Corver en Maria Schoterbos. In 1660 trouwde hij met Margaretha van Bambeeck (1641-1664), de dochter van Nicolaes van Bambeeck (1596-1661) en Agatha Bas (1611-1658). Het echtpaar kreeg twee kinderen Nicolaes en Dirck, de laatste stierf jong. Na de dood van zijn vrouw trouwde hij in 1669 met Agatha Munter (1632-1687), een zuster van burgemeester Cornelis Munter (1652-1708); via zijn vrouw werd hij eigenaar van het landgoed Beeckestijn onder Velsen.
In 1652 werd Joan Corver stadssecretaris en in 1660 volgde de benoeming tot schepen. Vanaf 1666 is hij vijftig jaar lang lid van de vroedschap. Corver volgde een vriendschappelijke maar onafhankelijk politiek ten opzichte van Engeland en speelde een belangrijke rol in het Tweede Stadhouderloze Tijdperk en in de onderhandelingen met Frankrijk. Hij was raad van de Admiraliteit van Amsterdam, kolonel van de schutterij, bewindhebber van de VOC en curator van het Athenaeum Illustre.
In 1674 behoorde Corver tot de rijkste kooplieden van de stad Amsterdam en was van 1681 vrijwel onafgebroken burgemeester: in 1685, 1686, 1689, 1692, 1694, 1695, 1697, 1698, 1700, 1701, 1703, 1704, 1706, 1707, 1709, 1712, 1713, 1715.

Nicolaes Witsen Anna Catharina Valckenier Wilhelmus Frederik van Leeuwen

Van 1690 tot 1710 is Nicolaes Witsen (1641-1717) eigenaar van het huis. Witsen studeerde rechten, hield zich bezig met scheepsbouw en cartografie en was bevriend met tsaar Peter de Grote. Zijn rariteitenkabinet en kunstverzameling bevond zich op de bel-etage.
1722 is het eigenaar mr.Pieter Pels die een verbouwing doorvoert.
1740 Johanna Maria Witheyn (1686-1758), weduwe van Vincent Maximiliaen van Lockhorst (1665-1740), is eigenaar/bewoonster. De erfgenamen verkopen het huis aan Adriaan Isaäc Valckenier.
In 1759 wordt het eigendom van Adriaan Isaäc Valckenier (1731-1784), schepen, die in 1768 krankzinnig werd verklaard. Hij is in 1756 gehuwd met Sara Johanna Vultejus (1735-1804). Hun dochter Anna Catharina Valckenier (1766-1842) wordt hier geboren. Zij trouwde in 1784 met Johan Jonkheer van de Poll (1759-1822).
1867 is J.van Eick is eigenaar/bewoner
1885-1896 wordt notaris Cornelis van Mourik eigenaar/bewoner.
1901-1911 mr.Wilhelmus Frederik van Leeuwen (1860-1930) studeerde aan de Universiteit van Amsterdam en promoveerde in 1883 tot doctor in de rechtswetenschappen waarna hij zich vestigde als advocaat en procureur in de hoofdstad. Hij was een voortvarend bestuurder van Indische afkomst met vele nevenfuncties. Hij was een succesvol wethouder en burgemeester van de gemeente Amsterdam. Hij hekelde als liberaal lid van de Eerste Kamer de bemoeizucht van de minister van Binnenlandse Zaken. Hij was de eerste vicepresident van de Raad van State die niet van adel was en commissaris van de Koningin in de provincie Noord-Holland. Van Leeuwen was daarnaast onder meer curator van de Gemeente Universiteit van Amsterdam, erelid van diverse verenigingen, zoals van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap (KOG) en voorzitter van de Raad van Commissarissen van de Twentsche Bank.

Handtekening A.Moens

In 1911 wordt het huis voor fl. 145.000,- gekocht en bewoond door mr.A.Moens, directeur-secretaris van de Nederlandsche Bank. Hij verkoopt het weer in 1920.
1920 wordt het aangekocht en ingericht tot woonhuis en kantoor voor vermoedelijk Marie Paul Voûte (1882-1955) de zoon van Mari Paul Voûte van Herengracht 481. Marie Paul Voûte was in 1907 getrouwd met Carolina Louise Adrienne Holtzman (1886-1966), met wie hij zes kinderen kreeg. In 1934 kocht zijn vrouw Villa Sylva aan de Prinses Marielaan 5 in Baarn.
Marie Paul kwam in dienst van het mede door zijn vader opgerichte bedrijf Mirandolle, Voûte & Co., een importmaatschappij van Indische producten. De firma had contacten met verschillende tabaks- en suikerondernemingen en bezat kantoren in Amsterdam, Batavia, Makassar en Soerabaya. Vanaf 1912 was hij als deelgenoot opgenomen en hij werd in 1932 samen met Jacobus William Verwey directeur.
Naast een kunstverzameling had de jonge Marie-Paul Voûte als bibliofiel een bibliotheek opgebouwd van ‘Franse eerste drukken en uitgaven voor liefhebbers, ‘getruffeerd’ met brieven en documenten’. Die collectie werd in 1938 in Parijs geveild.

Herengracht 479 Herengracht 479 Herengracht 479-485 Herengracht 479

Tussen 1950 en 1956 wordt het pand grondig verbouwd door architect Alexander Bodon in opdracht van de firma Mirandolle, Voûte & Co. Bodon verkreeg de opdracht via de vader van zijn vrouw Titia Kuipers, die directeur was van Mirandolle Voûte & Co. Ook zijn er ontwerpen voor meubelen voor de directiekamer en wandornamenten. Een geplande verdere uitbreiding werd wel in 1956-1957 voorbereid maar uiteindelijk niet uitgevoerd.
2018 het pand wordt gehuurd door het kledingmerk Fabienne Chapot.
2019 Nuveen, een Amerikaanse vermogensbeheerder gespecialiseerd in vastgoed, is de nieuwe eigenaar/verhuurder van het gehele Gouden Bocht Complex bestaande uit 10 grachtenhuizen aan de Herengracht waar ook dit pand deel van uitmaakt.

Meer lezen:
Apollo
Bacchus
Beeckestijn
Bewindhebber VOC
Bodon, Alexander
Burgemeester
Callisto
Corver, Joan: Familie van Loon; Singel 292
Curator
Kroonlijst
Lodewijk XIV-stijl
Lodewijk XV-stijl
Mijn, van der, Gerard
Mirandolle, Voûte & Co.: Herengracht 476; Herengracht 481
Munter, Cornelis: Familie van Loon; Keizersgracht 666-668
Nederlandsche Bank: Herengracht 466; Herengracht 476; Herengracht 527; Herengracht 619; Keizersgracht 224
Schepen
Twentsche Bank: Herengracht 466; Keizersgracht 444-446; Mauritskade 62-63-64
Wit, de, Jacob
Voûte, Mari Paul
Zeus

Voor het laatst bewerkt:

Bronnen:
wikipedia.nl