×
❮
❯
❮
❯
Naam: Haveneiland
Architect: De Architekten Cie., Claus & Kaan Architecten, Schaap & Stigter
Bouwjaar: 2000-2020
Opdracht: Gemeente Amsterdam
Het Haveneiland is het grootste van de eilanden van de wijk IJburg. De naam van het eiland is ontleend aan de binnenhaven die via een sluis is verbonden
met het IJmeer. Het Haveneiland heeft een dichte bebouwing van 70 woningen per hectare, die grotendeels bestaat uit gebouwen van drie of vier verdiepingen met op enkele plekken uitschieters
tot twaalf lagen. Het stratenplan is opgezet als een 'grid': rechte straten met rechthoekige blokken, zoals ook in veel Amerikaanse steden gebruikelijk is.
De straatnamen zijn vernoemd naar fotografen en filmers. Een consortium van architecten (De Architekten Cie. (Frits van Dongen), Claus & Kaan Architecten (Felix
Claus), Schaap & Stigter (Ton Schaap)) is vervolgens gevraagd een gedetailleerd stedenbouwkundig plan op te stellen.
Het Haveneiland bestaat uit twee delen: het Haveneiland-West en Haveneiland-Oost, gescheiden door het water langs de Willy Mullenskade en door sluis 119 bij de haven.
Het Haveneiland-West is door brug 2002 verbonden met het Steigereiland en door kleine bruggen over de Groene Tunnel met het Grote Rieteiland. Dit deel van
Haveneiland is bewoond sinds 2005.
Het Haveneiland-Oost omvat een jachthaven en een stadspark, het Theo van Goghpark. Brug 2048 vormt de verbinding met het Rieteiland-Oost. De Pampuslaan zorgt
voor de verbinding met het Centrumeiland via brug 2030. Centrumeiland is verbonden met de oostelijke ontsluiting van IJburg. Dit deel van Haveneiland is
bewoond sinds 2008.
In het algemeen gelden de volgende regels voor de bebouwing. De begane grond is doorgaans hoog uitgevoerd en er wordt aan de straat gewoond, waarmee standaardoplossingen
met voortuintjes en keukenramen aan de openbare ruimte worden vermeden. De eenheid van het stadshuis wordt bereikt door in hoofdzaak een verticale segmentering toe te
passen. De parkeervoorziening wordt gebouwd opgelost waardoor de binnengebieden autovrij zijn. Deze bieden dan ruimte voor tuinen, dakterrassen, privé en openbare
ruimte, hoven en hofjes, parkjes en openbare speelplekken. Waar de blokken doorsneden worden door water (de gracht) is er ruimte om huizen en tuinen, steigers en
aanlegplaatsen aan het water te maken.
Op het westelijk deel van Haveneiland zijn regelmatig straten te vinden waar de garages van de koopwoningen toegankelijk zijn. Deze straatje refereren aan de Engelse
‘Mew’, de achterstraatjes die bedoeld waren om de koetshuizen te ontsluiten in Engelse steden en die nu verlevendigd worden door leuke ateliers en winkeltjes.
Waarom weer een Engels begrip gekozen is voor datgene dat ook in Amsterdam veelvuldig voorkwam, denk aan de Kerkstraat en de Langestraat, is onduidelijk.
Wat wel opvalt op Haveneiland is het geringe aanbod van levensloop bestendige woningen, terwijl dit een onderwerp is dat al sinds 2000 op de agenda staat.